Zara - Türküler

Tanrıdan Diledim Bu Kadar Dilek

Tanrıdan Diledim Bu Kadar Dilek (Aman Aman)
O Yârin Yüzünü Bir Daha Görek (Aman Aman)
Bana Kısmet Değil Dizinde Yatmak (Aman Aman)
Dizinde Yatıp Da Yüzüne Bakmak (Aman Aman)

Gel Aman Aman Yanıma
Kıyma Bu Yazık Canıma
Bir Kara Kaşın Bir Kara Gözün
Değer Dünya Malına

Ayrılık Hasreti Canıma Yetti (Aman Aman)
Kalmadı Gözümün Yaşları Dindi (Aman Aman)
Bahçesinizde Lale Sümbül Gül Bitti (Aman Aman)
Eridi Yüreğim Tükendi Bitti (Aman Aman)

Şen olasın Ürgüp, dumanın gitmez,
Kır atın acemi konağı tutmaz,
Oğlum da pek küçük yerini tutmaz

Cemalım Cemalım algın Cemalım
Al kanların içinde kaldım Cemalım

Ürgüp'ten de çıktığımı görmüşler
Kıratımın gidişinden bilmişler
Beni öldürmeye karar vermişler

Cemalım cemalım aslan cemalım
Al kanlar içinde kaldın cemalım

Mektebin Bacaları (Vay Lele Lele Lele)
Ders Verir Hocaları (Uy Amman Can Kurban)
Kim Yarimi Sorarsa (Vay Lele Lele Lele)
Odur Birincileri Vay (Uy Amman Can Kurban)

Ay Doğar Bedir Allah (Vay Lele Lele Lele)
Bu Sevda Nedir Allah (Uy Amman Can Kurban)
Ya Benim Muradım Ver (Vay Lele Lele Lele)
Ya Beni Öldür Allah Vay (Uy Amman Can Kurban)

Mektebin önü dere (Vay Lele Lele Lele)
Gidiyorum askere (Uy Amman Can Kurban)
Ben askere gidende (Vay Lele Lele Lele)
Bakma sakın ellere (Uy Amman Can Kurban)

Mektebin önü bayır (Vay Lele Lele Lele)
Gülü dikenden ayır (Uy Amman Can Kurban)
Yar Allah'ın seversen (Vay Lele Lele Lele)
Beni ellerden ayır (Uy Amman Can Kurban)

Yola çıkmış arıyorum
Kaybettiğim aşkımı
Sakın bana ümit verme
Seveceksen başkasını

Bana tozpembe görünmez
Sensiz dünyam çok karanlık
Benim senden daha fazla
Sevecek kimsem yok artık

İkimiz bir fidanın
Güller açan dalıyız
Sen benimle ben seninle
Bu hayatı yaşamalıyız
Severek birbirimizi
Hayatta hep gülmeliyiz

Yaşamanın gayesini
Seni görünce anladım
Senden gelen her cefaya
Bu canımı adadım

Bil ki tahammül kalmadı
Başka birini sevmene
Sevemezsin başkasını
Razı değilsen ölmeme

Garip Bir Kuştu Gönlüm Yar
Elimden Uçtu Gönlüm
Saçının Tellerine Loy
Kapıldı Düştü Gönlüm

Aman Aman Aman
Halım Yaman Vay

Beklerim Erken Seni Yar
Güller Açarken Seni
Gel Gidelim Behçeye Loy
Sen Gül Kokla Ben Seni

Suya Düştü Gülümüz Yar
Ötmüyor Bülbülümüz
Bir Kuru Sevda Yüzünden
Zaya Getti Ömrümüz

İkimiz bir fidanın

Yola çıkmış arıyorum // I'm on my way searching
Kaybettiğim aşkımı // for the Love I've lost
Sakın bana ümit verme // don't you ever make me expect
Seveceksen başkasını // if you're going to Love someone else

Bana tozpembe görünmez //
* life doesn't appear to me through rose-tinted glasses

Sensiz dünyam çok karanlık //
* my world is too dark without you

Benim senden daha fazla Sevecek kimsem yok artık //
* I have no more someone to Love much more than you

İkimiz bir fidanın Güller açan dalıyız //
* we are both the branch of a bush, blooming roses
//
Sen benimle ben seninle // you with me, me with you,
Bu hayatı yaşamalıyız // we have to live this Life.
Severek birbirimizi // Loving each other,
Hayatta hep gülmeliyiz // we have to smile/laugh in Life.
//
Yaşamanın gayesini Seni görünce anladım //
* I understood the purpose of living when I saw you,
//
Senden gelen her cefaya Bu canımı adadım //
* dedicated my soul for each agony coming from you
//
Bil ki tahammül kalmadı Başka birini sevmene //
* be sure! no tolerance remained for you to Love some other
//
Sevemezsin başkasını Razı değilsen ölmeme //
* you can't Love someone if you don't agree that I be dead

...

...
Tanrıdan Diledim Bu Kadar Dilek (Aman Aman)
* I made this many wishes to God

O Yârin Yüzünü Bir Daha Görek (Aman Aman)
* (to) Let me see once more the face of beLoved

Bana Kısmet Değil Dizinde Yatmak (Aman Aman)
* it's not in my fate to sleep on her knee(s),

Dizinde Yatıp Da Yüzüne Bakmak (Aman Aman)
* to sleep on her knee(s) and look at her face
("her"-s may also be "your"-s)

Gel Aman Aman Yanıma
* come, oh dear, (come) aside

Kıyma Bu Yazık Canıma
* this is not fair, spare me my Life

Bir Kara Kaşın Bir Kara Gözün
* your single black eyebrow, single black eye

Değer Dünya Malına
* is/are worth the world-wealth

Ayrılık Hasreti Canıma Yetti (Aman Aman)
* I've had enough of the Longing of separation

Kalmadı Gözümün Yaşları Dindi (Aman Aman)
* there isn't any tears of/in my eye(s) left, (all) stopped (* like rain)

Bahçesinde Lale Sümbül Gül Bitti (Aman Aman)
* tulip(s), hyacinth(s) (and) rose(s) sprang up in her garden

Eridi Yüreğim Tükendi Bitti (Aman Aman)
* my heart melted, faded and ran out
---
aman (interjection): ah, oh dear, ...
is used much in songs
bitmek: (v.i) 1) to end, finish 2) to spring up
...

...

Garip Bir Kuştu Gönlüm Yar
* my heart was an uneasy bird, beLoved,

Elimden Uçtu Gönlüm
* (it) flew out of my hand(s)

Saçının Tellerine, Loy,
Kapıldı Düştü Gönlüm
*my heart was driven by the strings of your hair
and has fallen. (into Love).

Aman Aman Aman
* oh dear, oh dear, oh dear

Halım Yaman Vay
* my state makes me fear

Beklerim Erken Seni Yar
* I wait for you earlier

Güller Açarken Seni
* while roses bloom

Gel Gidelim Bahçeye Loy
* come Let's go to the garden, Loy,

Sen Gül Kokla Ben Seni
* you smell rose(s), I (smell) you

Suya Düştü Gülümüz Yar
* our rose fell into water, beLoved

Ötmüyor Bülbülümüz
* our nightingale isn't singing

Bir Kuru Sevda Yüzünden
* because of a "dry Love"

Zaya Getti Ömrümüz
* our Life has gone for no use

---
garip: 1. poor, 2. strange
Loy, used in songs for a rhytmic feeling
vay, interjection showing surprise
Kuru Sevda: Love where there is no affection
"getti" is dialect for "gitti"/went

this Türkü was **burned by his wife Şerife for Cemal
whom she has married in her fourteen or fifteens.
her a few happy years have come to end when he was
killed by his enemies and she was left alone with her boy.
the event took place in Ürgüp.

(Şerife is speaking)
Şen olasın Ürgüp, dumanın gitmez,
* may you be in joy, Ürgüp, your smoke never goes away

Kır atın acemi/ konağı tutmaz,
* your (*Cemal's) grey-horse is inexperienced,
won't reach the government house

Oğlum da pek küçük yerini tutmaz
* my son is too little, really, he won't take your place

Cemalım Cemalım algın Cemalım
* my Cemal, my Cemal, my lean/in Love Cemal,

Al kanların içinde kaldım Cemalım
* I remained in red bloods, my Cemal

(Cemal is speaking)
Ürgüp'ten de çıktığımı görmüşler
* they have seen me getting out of Ürgüp

Kıratımın gidişinden bilmişler
* they have known it from the way my grey-horse moves

Beni öldürmeye karar vermişler
* they have decided to kill me

(Şerife is speaking)
Cemalım cemalım aslan cemalım
* my Cemal, my Cemal, my Lion Cemal,

Al kanlar içinde kaldın cemalım
* you remained in red bloods, my Cemal

---
Notes:
this Türkü has been sung by many artists and
has different versions in Lyrics.
algın: (tdk) 1. thin, lean 2. in Love, passionate
kır (at): dapple-grey (horse)
aslan: Lion, fig. powerful, strong
commonly used to admire someone who pleases you

Ordunun dereleri
aksa yukarı aksa
Vermem seni ellere
ordu üstüme kalksa sürmelim amman

Oy mehmedim mehmedim
sana küstüm demedim
Beni sana gecmişler
vallahi ben demedim sürmelim amman

Ordunun dereleri
kara yosun bağlıyor
Kalk gidelim sevdiğim
anan evde ağlıyor sürmelim amman

Ordunun Dereleri
Derin Derin Çağlıyor
Kalk Gidelim Sevdiğim
Annem Evde Ağlıyor Sürmelim Aman

Oy Bağlamam Bağlamam,
Zerdali Dalı Mısın
Garip Garip Çalarsın
Benden Sevdalı Mısın

Hastane önünde incir ağacı (anem ağacı)
Doktor bulamadı bana ilacı (anem ilacı)
Baştabip geliyor zehirden acı (anem vay acı)

Garip kaldım yüreğime dert oldu (anem dert oldu)
Ellerin vatanı bana yurt oldu (anem yurt oldu)

Mezarımı kazın bayıra düze (anem vay düze)
Yönünü çevirin sıladan yüze (anem vay yüze)
Benden selam söylen sevdiğimize (sevdiğimize)

Başını koysun karalar bağlasın (anem bağlasın)
Gurbet elde kaldım diye ağlasın (anem ağlasın)

Mapushane İçinde Yanıyor Gazlar
Bayramdan Bayrama (Da A Canım) Çalınır Sazlar
Kiminin Annesi Ağlar Kimine Kızlar

Böyle De Düştüm Zindana Yanar Yanar Ağlarım
Demir De Parmaklıktan (A Canım) Bakar Döner Ağlar.

Mapushane İçinde Mermerden Direk
Kimimiz Onbeşlik (A Canım) Kimimiz Kürek
İdam Cezasına Dayanmaz Yürek

...

Hastane önünde incir ağacı (anem ağacı)
* fig tree in front of the hospital

Doktor bulamadı bana ilacı (anem ilacı)
* doctor couldn't find me (the right) medicine

Baştabip geliyor zehirden acı (anem vay acı)
* there comes the head-doctor, bitter than poison (not smiling)

Garip kaldım yüreğime dert oldu (anem dert oldu)
* I was alone/(without anybody), this became a trouble to/for my heart,

Ellerin vatanı bana yurt oldu (anem yurt oldu)
* others' country became a homeland to/for me,
(vatan= yurt)

Mezarımı kazın bayıra düze (anem vay düze)
* dig my grave at somewhere slope(d) or flat,

Yönünü çevirin sıladan yüze (anem vay yüze)
* rotate its direction towards the face (of the beLoved ?)

Benden selam söyleyin sevdiğimize (sevdiğimize)
* send my salutation to the one we Love

Başını koysun karalar bağlasın (anem bağlasın)
* may her bow down her head and put on the blacks

Gurbet elde kaldım diye ağlasın (anem ağlasın)
* may her weep for that I stayed exile

**
Last words of the Lines are repeated, with the
word "my mother", speaking to his mother.

Ben bir küçük cezveyim
Elden ele gezmeyim
Ben bir küçük cezveyim
Köşe bucak gezmeyim
Verin benim yârimi
Boynu bükük gezmeyim
Verin benim yarimi
Gerisi Allah kerim
Güle naz, güle naz
Ağlayan çok, gülen az
Ben aşık sevme beni
Dertlere salma beni
Ben aşık alma beni
Dillere salma beni
Götür sarrafa göster
Kötüysem alma beni

Derinden bir ah çekiyorumki
Diyemediklerim var içimde

Bir zamanlar sıcak eller
Dolaşırdı saçlarımda
Öpücükler eksilmezdi yanaklarımda
Annem vardı yanımda babamla
Şimdi onlar çok uzaklarda
Dönüşü olmayan yollarda
Gittiler beni terk ettiler
Ağlasamda faydası yok
Feryad etsem duymazlar
Duymazlar dönemezler
Bari sen olma onlardan yana
Bari sen boynumu bükük koyma
Bari sen canım kal yanımda

,,,

Mapushane İçinde Yanıyor Gazlar
* in the jailhouse are lit the oil-lamps

Bayramdan Bayrama (Da A Canım) Çalınır Sazlar
* (and) from feast to feast (my dear) are played the "saz"'es

Kiminin Annesi Ağlar, Kimine Kızlar
*some mothers (of them) weep, for some weep the girls

Böyle De Düştüm Zindana Yanar Yanar Ağlarım
* and in this way I've fallen into the prison,
and I cry regretting much

Demir De Parmaklıktan (A Canım) Bakar Döner Ağlar.
* iron of the (prison) bar watches and turns around to cry

Mapushane İçinde Mermerden Direk
* in the jailhouse, (there exists) a pillar of marble

Kimimiz Onbeşlik (A Canım) Kimimiz Kürek
*some of us are for fifteen years, and some are bound (-imprisoned).

İdam Cezasına Dayanmaz Yürek
*heart can't bear the execution (* death sentence)

...

...

Derinden bir ah çekiyorum ki
* I'm pulling a sigh from depth (for)

Diyemediklerim var içimde
* for l have things to say inside which I couldn't

Bir zamanlar sıcak eller
* some time in the past, warm hands

Dolaşırdı saçlarımda
*were wandering through my hair

Öpücükler eksilmezdi yanaklarımda
* kisses were not missing on my cheeks

Annem vardı yanımda babamla
* I had my mother by my side, with my father

Şimdi onlar çok uzaklarda
* now they are far away

Dönüşü olmayan yollarda
* in places with no way to return

Gittiler beni terk ettiler
* they have gone and abounded me

Ağlasam da faydası yok
* no use even if I cry

Feryad etsem duymazlar
* they won't hear if I scream

Duymazlar dönemezler
* won't hear and can't come back

Bari sen olma onlardan yana
* at least you, don't be on their side
(* I guess, it means don't leave me, too)

Bari sen boynumu bükük koyma
* at least you, don't make my head bowed down

Bari sen canım kal yanımda
* at least you, my dear, stay by my side

...

note:

normally this is translated as

Bari sen olma onlardan yana
* at least you, don't be on their side
(* don't approve them)

Güle naz

Ben bir küçük cezveyim
* I'm a little coffee pot,

Elden ele gezmeyim
* wandering from hand to hand
(also "may I not wander from hand to hand)

Verin benim yârimi
*give (me) my beLoved

Boynu bükük gezmeyim
* so helpless may I not wander

Güle naz, güle naz
* amourous play with the rose

Ağlayan çok, gülen az
* weepers are many, smilers few

Ben âşık alma beni
* me, the Lover, don't take me

Dillere salma beni
* don't let others talk about me

Götür sarrafa göster
* take to the jeweller and show,

Kötüysem alma beni
* if I'm bad (*worthless) don't take me

...

ordunun dereleri
* rivers of Ordu

aksa yukarı aksa
* had they flown upwards

vermem seni ellere
* I wouldn't give you to others/strangers,

ordu üstüme kalksa sürmelim amman
* had the army come over me, O! dear, my kohl-eyed

oy mehmedim mehmedim
* O! my Mehmet, my Mehmet,

sana küstüm demedim
* I didn't say I was cross with you

beni sana geçmişler
* they had told unreal things about me

vallahi ben demedim sürmelim amman
* I swear, it wasn't me to say that, O! dear, my kohl-eyed

ordunun dereleri
* rivers of Ordu

kara yosun bağlıyor
* are getting covered with black moss

kalk gidelim sevdiğim
* the one I Love, stand up, Let's go,

anan evde ağlıyor sürmelim amman
* your mother's weeping at home, O! dear, my kohl-eyed

ordunun dereleri
* rivers of Ordu

derin derin çağlıyor
* are babbling deeply

kalk gidelim sevdiğim
* the one I Love, stand up, Let's go,

annem evde ağlıyor sürmelim aman
* my mother's weeping at home, O! dear, my kohl-eyed

oy bağlamam bağlamam,
* O! my "bağlama", my "bağlama",

zerdali dalı mısın
* are you (made of) an apricot branch (*mişmiş)

garip garip çalarsın
* you (continuously) play in melancholy

benden sevdalı mısın
* are you much more in Love than me

...

Cahildim Dünyanın Rengine Kandım

Hayale Aldandım Boşuna Yandım

Seni İlelebet Benimsin Sandım

Ölürüm Sevdiğim Zehirim Sensin

Evvelim Sen Oldun Ahirim Sensin

Sözüm Yok Şu Benden Kırıldığına

Gidip Başka Dala Sarıldığıma

Gönülüm İnanmıyor Ayrıldığına

Gözyaşım Sen Oldun Kahirim Sensin

Garibim Can Yıkıp Gönül Kırmadım

Senden Ayrı Ben Bir Mekan Kurmadım

Daha Bir Gönüle İkrar Vermedim

Batınım Sen Oldun Zahirim Sensin